Thach Lamへ

Hà Ni băm sáu ph phường

Thch Lam 1940 "Ngày Nay"

1942年出版の本に未掲載の原稿2編 2 Bn tho chưa được xut bn ca mt cun sách xut bn năm 1942

Hà Ni băm sáu ph phường wiki*   Ngay Nay PDF

 

*Bn tho chưa được xut bn ca mt cun sách xut bn năm 1942

 (1)Hà Ni băm sáu ph phường th ba Khai Hưng

 (2)追記 タック・ラム作 バインイットの呼び名(訳者による題)  原文  抄訳

1.Hà Ni băm sáu ph phường th ba

Khai Hưng

Hanoi ni tiếng là mt thành ph đp, là mt viên ngc quí ca Đông dương. S thc thì chùa Ngc sơn và h Hoàn kiếm qu là mt viên kim cương nm trong ngc bích, đt trên mt cái đm nhung, nhiu màu rc r -- tc là nhng vườn hoa viên quanh h.

Nhưng vườn hoa ca thành ph bao gi cũng là nhng kỳ công ca các ông đc lý ni tiếp nhan đn cai tr các thành ph xinh đp này. Mi ci mt v; vườn hoa bên đn Quán-thánh sch s, kháu khnh, tô đim như mt cô gái tân thi. Vườn hoa Robin đi các, sang trng như mt bà hoàng, vườn hoa Paul Bert nn nếp như mt cô đng tui nhưng vn còn đm dang...

Riêng vườn hoa Hàng Than là như mt cô xu s b b lay b lát chng được thành ph ngó ti.

Ngày xưa cô ta gi lm. Mà cũng chng ra mt cái vườn hoa na. Đó thường ch là nơ, t hp ca các tr vui, nhưng ngày hi Chính trung.

Người ta leo ct m đy. Người ta bt mt bt vt, bt d đy. Người ta chc thng, nhy b đy. Sau nhng ngày hi nô đùa, cái vườn hoa đã cn ci càng rán reo rúm ró thêm.

Nhưng mt hôm, vào cui xuân năm ngoái, bng người ta đ ý sãn sóc đến cô gái n dòng. Hăng ngày có ti vài chc phu, va đàn ông va đàn bà đến cuc, xi, no bt đt đi cho vườn hoa đ cao, đ gù, đ lm khm.

Ri khi đt đã san bng phng, người ta xe nhng xe c đến đ trng. Người ta chăm ch, cn cù trng tng cây c mt, th có mà người ta đã chn lc k càng, không đ ln vào nhng loài c xu.

Tôi thường đi qua đó và tôi phi cm đng dng li ngm nghía nhng người đân bà, nhng cô con gái, thong th, khoan thai dãn gc c n sau gc c kia xung mt th đt nh và mn như bt ry. Và bt giác tôi nghĩ ti hai câu thơ ca thi sĩ Yên- Đ;

Trong nhà ông by rt chai,

Ngoài sân ông trng toàn c.

Thì ra trng c cũng là mt vic khó khăn làm vy.

Sau mt tun, c cy đã kín, ch tr ra nhng li đi ngot nghèo trong vườn, và cac đu lung có giáp vi đường: đy, người ta trng nhng cây xương rng hoa đ, mc đích ct đ xiên gai vào chân nhng ngườiqua li hay vô ý xéo lên c, vô ý mtcách lười biếng, c nhiên.

Người ta ch còn vic tưới c. Ngày ngày hai bui người ta cho vôi cao xu phun nước như mưa bay. Và không cn suy nghĩ cũng đoán được rng chng bao lâu c s tt hơn lúa rung bón phân.

Mt tm thm xanh rn.

Bao công phu mi có mt cnh êm đm đp đ như thế.

Nhưng li mt hôm người ta vàocuc, vác sng đến, người ta hy hych đo nhng rãnh theo đường chu ch? chy qua tm thm xanh rơn.

Và t đó, đ tránh khi phi nhy qua rãnh, người ta thường đi len cva êm va mt chân, nht khi người ta li đi chan không.

Bây gi thì ch còn nhng gò đng và nhng hm h. C b giày xéo đãc hết tng đàm, tng khong rng, th c mà người ta đã chn lc, mà ngoi ta đã thong th khoan thai trng tng cây mt.

<< Chiến tranh ! >> Ý nghĩ y không sao không lt vào đu óc chúng ta mi khi chúng ta qua nơi vườn hoa bi x.

Chiến tranh ch có mt mc đích tàn phá. Và thành ph Hanoi ta mi theo đui công cuc phòng th, cái cnh tàn phá – tuy là tàn phá trong hòa bình – đã hin ra trước mt ri.


Ph Thêm (; bánh bo)

Mt bn đc, sau khi xem my bài ca < Hanoi 36 ph phưng >, đã có nhã ý nhc cho tôi biết nhng sai lm mà tôi đã mc phi. Theo bn đó, << th bánh bt hình cái chén bé, nhân ruc tht trn vi ruc tôm, gi là bánh bèo, hay bánh bèo Sài Gòn. Và th bánh bt trong, trông rõ nhân tôm, tht, mc nhĩ, gi là bánh rm, không phi là bánh ít. Bánh ít hay là bánh nóc đình thì tròn như qu vi tàu, trong có nhân ngt bng da, thường gói vào mnh lá chui ct tròn, và gp nhn, có 4 cnh như cái nóc đình. Bánh này quê Sài Gòn >>.

Tôi rt vui mng được bàn chuyn... bánh vi mt đc gi sành ăn, và sung sướng được hc thêm nhng điu chưa biết. T nay cuc du lch quanh co trong các thc quà ca tôi không l loi na, vì đã có người chia x mn nht, và ngt bùi (theo nghĩa mn).

Cái bánh bt nh như cái chén đó, tôicũng thy người ta gi là bánh bèo. ( Có l vì ging bánh bèo chăng ? ). Tôi cũng li thy có người làm nhân vi ruc tôm không thôi. Và mt th bánh bt đc, đ trong cái lá dong dng thành, ta như cái thuyn, trên rc ít hành m, người ta cũng gi lá bánh bèo. Hai th cùng gi thế có phn ln ln? Chi bng ch có bt và tôm, thì gi cái bánh trên kia là bánh tôm có tin hơn chăng? Âý là tôi nghĩ thế, còn phi hay không xin đ quyn hi ni chư quân t đnh đot.

Còn cái bánh rm, theo như ch tôi biết, là mt th bánh bt nếp, do và dính tay (vì vy người ta cũng gi là bánh nếp, đ phân bit vi bánh t) –, có nhân đu và m. Cái th bánh << nóc đình >> các cao lâu, tôi cũng được nghe h gi là bánh ít. Nhưng cái bánh bt nhân tôm, vùng tôi, và trong gia đình tôi, cũng gi là bánh ít. C tôi, mt người Huế rt sành bánh trái, rt hay làm bánh y. Đôi khi nhân ri, người nn bánh hình na chiếc lá, và vt cái đim lên như lp sóng: gi là bánh b. Bi vy tôi cũng gi nó là bánh ít nhân tôm, và mun gi cái th bánh << nóc đình >> kia là bánh nhân da. Hoc c gi cho nó cái tên gi < nóc đình >, có phi kỳ thú và phong phiếm hơn không, tuy theo ý tôi, hình thù lá gp ging cái kim t tháp hơn là cái nóc đình.

Nhưng, tr lên, cũng mi là nhng ý nghĩ, nhng d đnh mà thôi. Vì vn đ gi tên bánh là mt vn đ quan h, có liên lc đến v ngon ca bánh và cái thưởng thc ca người ăn, không phi là mt vn đ bàn chơi được. Đc Khng T đã có nói ( hình như thế ) : Danh không chính thì ngôn không thun. trường hp này, thc không thun. Nó là bánh bèo, mà ta li gi là bánh tôm, tt nó không chu.

Ta tưởng ăn bánh tôm, nhưng đến lúc nut, nó nhy ra mà kêu rng: không, tôi là bánh bèo cơ! thì ry rà. ( Câu pha trò hơi nht )

----

Người bn đc trên kia li nói rng << còn mt th quà Hanoi, tht là Hanoi, mà chưa được nói đến, là quà < bánh đúc, tương, đu rán >>.

Qu là mt th qu ngon. Bánh đúc thì béo nng, tương thì ngt đm, mà đu rán thì ngy phng. Nhưng tht là Hanoi thì tôi không dám chc, vì vùng quê ta đâu đâu cũng thường ăn. Có chăng Hanoi ngon hơn, cái đó cũng không ly gì làm l, vì người Hanoi vn đã cho ta quen cái tài năng mt vic ăn ung cn con đến mc mt ngh thut tinh vì và siêu đng.

T.L.

Ngày Nay s 213 22-06-1940

タックラム TOPページへ    TOPページへ